Follow Home for updates and more information about the boilerplate.
Welcome to Khmer Proverbs!
កាត់ទឹកមិនដាច់ កាត់សាច់មិនបាន
English
Blood is thicker than water
កាត់ទឹកមិនដាច់ កាត់សាច់វាឈឺ
Meaning
វិប្បដិសារីនៅពេលកាត់កាល់កូនចៅ
កាត់ទឹកមិនដាច់ កាត់សាច់វាឈឺ
Detail
អត្ថាធិប្បាយ
ពាក្យនេះពោលសំដៅទៅលើរឿងមាតាបិតា និងកូន ។ កូនខ្លះ ជាកូនមិនស្តាប់ឱវាទមាតាបិតាសោះ ។ ពួកគេដើរខុសគន្លងប្រពៃណី ខុសច្បាប់រដ្ឋ ខុសច្បាប់គ្រួសារ ប្រព្រឹត្តអំពើថោកទាប លួចប្លន់ បោកប្រាសគេឯង ភូតកុហកវីវក់ លួចទ្រព្យរបស់ម៉ែឪខ្លួនទៅលក់ដើម្បីទៅទិញគ្រឿងញៀនមកជក់ ជាមួយពួកម៉ាកមិត្រ ដែលជាមនុស្សប្រភេទដូចគ្នា ។ មាតាបិតា នៅពេលខ្លះដោយសារព្រួយនឹងអំពើរបស់កូនដូចរៀបរាប់មកនេះ ក៏កើតក្ដៅក្រហាយ និងខ្មាសគេ មិនដឹងជាយកមុខទៅទុកឯណា ក៏តាំងជេរស្ដីកូននោះ ដោយប្រកាសថា កាត់កាល់ចោល ។ តាមពិត ចិត្តម៉ែឪមិនងាយកាត់កាល់កូនឲ្យដាច់ប៉ាត់ពីដួងចិត្ត អស់ក្តីអាល័យ អស់ក្តីស្រឡាញ់ និងអាណិត ដូចសំដីដែលពេលចេញមកនោះទេ ។ អ្វីដែលនិយាយនោះ វាគ្រាន់តែជាចំហាយនៃទោសៈមួយភ្លែត ។ ទោសៈដែលកើតមានដល់អ្នកណាម្នាក់ មិនមែនមិនរសាយសោះនោះទេ យ៉ាងយូរ ៤-៥ថ្ងៃ ទោសៈនោះ មុខជាថយកំសួលខ្លះមិនលែង ។ នេះគឺជារឿងធម្មតារបស់មនុស្ស ។ ហួសពី ៤-៥ថ្ងៃ ចិត្តម៉ែឪវិលត្រឡប់មកគិតដល់កូនវិញដដែល ។ ចិត្តម៉ែឪទៅលើកូន ទោះបីពោលថា កាត់ចោល ឲ្យផុតពីគ្រួសារដូច្នេះក្តី ក៏មិនខុសពីគេយកកាំបិតទៅកាត់ទឹក ដូច្នោះដែរ តើអ្នកណាអាចកាត់ទឹកដាច់បាន ។ នេះជាពាក្យឧបមា ។ ដោយសារបុព្វហេតុនេះ ទើបលោកចែងថា «កាត់ទឹកមិនដាច់» ។ «កាត់សាច់វាឈឺ» មានន័យដូចបញ្ជាក់ខាងលើ បើហ៊ានកាត់កាល់កូនចោល (កាត់សាច់) មាតាបិតាប្រាកដជាមានការឈឺចាប់ផ្លូវចិត្ត មិនដឹងថ្ងៃណារសាយទេ… ។កាត់សក់ខុសៗមួយខែ ធ្វើស្រែខុសៗមួយឆ្នាំ យកប្រពន្ធខុសចំណាំខុសមួយជីវិត
English
An ill marriage is a spring of ill fortune
កាន់កពស់កាន់ឲ្យជាប់ ក្រែងក្រឡាប់ខាំឯប្រាណ
English
Whosoever draws his sword against the prince must throw the scabbard away
កាន់កពស់កាន់ឲ្យជាប់ប្រយ័ត្នក្រឡាប់ខាំឯប្រាណ
Meaning
ការកាន់ក្ដីក្ដាំត្រូវក្ដាប់ឲ្យណែន ប្រយ័ត្នគ្រោះថ្នាក់ដល់ខ្លួន
កាន់តែខឹង កាន់តែញញឹម
Meaning
បច្ចេកវិធីលាក់ពុតរបស់ភាគីមួយទៅលើភាគីម្ខាងទៀត
កាប់បំពង់រង់ទឹកភ្លៀង
Meaning
ការរង់ចាំដែលមិនច្បាស់លាស់
កាប់បំពង់ រង់ទឹកភ្លៀង
Detail
អត្ថាធិប្បាយ
ជាន់ដើម នៅប្រទេសខ្មែរ គេប្រើបំពង់សម្រាប់ដាក់ទឹក នៅពេលធ្វើដំណើរទៅកាន់ទីឆ្ងាយ ។ បំពង់ភាគច្រើន គេធ្វើអំពីដើមឫស្សីយ៉ាងធំ ដោយយកដើមនោះមកកាត់ជាកង់ៗទុកថ្នាំងខាងក្រោមសម្រាប់ទ្រ ខាងលើ ចំហ ។ នៅរដូវភ្លៀង គេតម្រៀបបំពង់ទាំងនេះជាជួរ តាមរងស្បូវ ដើម្បីត្រងយកទឹកភ្លៀង ដែលហូរពីដំបូលផ្ទះ ។ ទឹកនេះសម្រាប់ប្រើការ ផឹក ងូត ដាំស្ល ។ល។ «រង់» ក្នុងទីនេះ មានន័យថា រង់ចាំ ។ អត្តន័យត្រង់ភ្លឹង (មិនបញ្ឆិតបញ្ឆៀង) របស់ពាក្យខាងលើ គឺគេចង់និយាយថា រដូវភ្លៀងមិនទាន់មកដល់នៅឡើយទេ គឺនៅជាច្រើនខែខាងមុខទៀត ហើយគេឥតដឹងថា តើនឹងមានភ្លៀងបង្អុរ ក៏ឥតផងទេ ។ តាមពិត ន័យរបស់ពាក្យនេះ គឺគេចង់និយាយវែងជាងនេះទៅទៀត ដូចតទៅនេះ ៖ មានមនុស្សខ្លះ ដេកសង្ឃឹមទុកជាមុនទៅលើអ្វីមួយដែលនៅលឹមៗឯជើងមេឃឯណោះ ដូចជា គេទិញឆ្នោតមួយសន្លឹក រួចហើយគេផ្អាកការរកស៊ីអ្វីៗទាំងអស់ ដោយមានសង្ឃឹមថា មុខជាត្រូវឆ្នោតមិនទាន បើយោងទៅតាមការយល់សប្តិរបស់គេកាលពីយប់មិញនេះ ។ ទាហរណ៍មួយទៀត ដូចជា គេទិញកូនជ្រូកញីមួយយកមកចិញ្ចឹម ដោយសង្ឃឹមថា ថ្ងៃមុខ កូនជ្រូកនេះនឹងក្លាយទៅជាមេជ្រូកមួយដែលមានកូនយ៉ាងច្រើន ។ លុះកូនទាំងនោះធំឡើង គេនឹងលក់វា… បានប្រាក់យ៉ាងសន្ធឹក… ក្លាយខ្លួនជាអ្នកមានម្នាក់មិនទាន ។ ដោយសារគំនិតនេះ បុគ្គលនោះ ក៏ផ្អាកការរកទទួលទានគ្រប់យ៉ាង ដេកសង្ឃឹម ឬប្រគល់វាសនាទាំងស្រុងរបស់ខ្លួនទៅលើកូនជ្រូកប៉ុនកដៃនោះ ។ តើសុបិនបែបនេះ អាចក្លាយទៅរឿងពិតក្នុងពេលដ៏ឆាប់ខាងមុខកើតទេ ? ចាប់ពីថ្ងៃនេះទៅដល់ថ្ងៃលក់កូនជ្រូក តើបានអីយកទៅទិញអង្ករ មកបបរឲ្យកូនឆី ? នេះជាអត្ថន័យជាក់លាក់នៃសុភាសិតទាងលើ ។កាប់បំពង់រង់ទឹកភ្លៀង
English
It's ill waiting for dead man's shoes