Follow Home for updates and more information about the boilerplate.
Welcome to Khmer Proverbs!
ស្លាប់ទាំងរស់ ស្អុយទាំងស្រស់
Meaning
មនុស្សបំព្រៃលោក និងមនុស្សប្រព្រឹត្តអំពើលាមកទុកដូចជាគម្រង់ខ្មោច
ស្លាប់ទៅបិទភ្នែកមិនជិត
Meaning
មនុស្សស្លាប់ទៅ តែនៅមានកង្វល់
ស្លាប់មិនដូរឈ្មោះ រស់មិនដូរត្រកូល
Meaning
សម្តីអំនួតរបស់អ្នកមានចិត្តមានះ
ស្លឹកឈើ ជ្រុះមិនឆ្ងាយពីគល់
English
The apple never falls far from the tree
ស្លឹកឈើឥតចេះកម្រើក បើកក្រើកត្បិតមានខ្យល់បក់
English
No weather is ill if the wind is still
ស្លូតស្លាប់ វៀចវេរមានភព្វអាយុយឺនយូរ
Meaning
ស្លូតហួសគ្មានបានការ ចេះល្បិចកិច្ចកលខ្លះរស់បានយូរ
ស្លៀកស្បង់ មិនកោរសក់
Detail
ស្លៀកស្បង់ មិនកោរសក់ ឆ្លុះកញ្ចក់ ធ្មេចនេត្រា យល់សេះ ថាជាលា យល់គជា ថាកណ្ដុរ
អត្ថាធិប្បាយ
«ស្បង់» សំពត់ដែលព្រះសង្ឃស្លៀកដើម្បីបិទបាំងកេរ្តិ៍ខ្មាស ។ «នេត្រា» គឺភ្នែក ។ «លា» សត្វលា ស្រដៀងសេះតែតូចជាង ។ «គជា» (អានថា គុច‑ជា) គឺដំរី ។ សម្លោកនេះនិយាយអំពីចរិតរបស់មនុស្សនាសតវត្សទី១៩ និងទី២០ ហើយនិងសតវត្សបន្តបន្ទាប់ទៅមុខ ។ស្លៀកស្បង់ មិនកោរសក់
តាមទម្លាប់ ឬប្រពៃណីដែលមានមកពីបុរាណ ជាប្រពៃណីត្រឹមត្រូវនោះ បើអ្នកណាម្នាក់ស្លៀកស្បង់ (ទៅបួស) គេត្រូវតែកោរសក់ចេញ ទើបពេញលក្ខណ៍ជាអ្នកបួស ។ «កោរសក់» ក្នុងទីនេះមិនត្រឹមតែមានន័យថា «កោរសក់ក្បាល» ចេញនោះទេ គឹមានន័យវែងឆ្ងាយជាងនេះទៅទៀត ៖- លះបង់នូវតណ្ហាទាំង៤គឺ រាគៈ លោភៈ ទោសៈ និង មោហៈ
- លាចាកជីវិតលោកិយទៅកាន់ឧត្ដមភេទ ជាអ្នកដឹកនាំគ្រហស្ថឲ្យកាន់សីលដើម្បីទទួលនូវភាពសុខសាន្តក្នុងសង្គម ។
ឆ្លុះកញ្ចក់ ធ្មេចនេត្រា
«ឆ្លុះកញ្ចក់ ធ្មេញនេត្រា» មានន័យដូចគ្នានឹងពាក្យខាងលើ គឺថាជាពាក្យឧបមា ។ យើងឆ្លុះកញ្ចក់មើលមុខខ្លួនយើង ក្រែងមានប្រឡាក់អ្វីមួយ‑មិនស្អាត ។ អត្ថន័យពេញលេញនៃពាក្យនេះ គេចង់និយាយថា សម័យនេះមានមនុស្សមួយចំនួនធំមិនព្រមយល់ថា តើខ្លួនជាជនថ្នាក់ណា ? ជាមនុស្សដែលអ្នកផងស្រលាញ់រាប់អាន ? ជាមនុស្សកំរោលឃោរឃៅ ? ជាអ្នកចេះ ? ជាអ្នកល្ងង់ ? ។ល។យល់សេះ ថាជាលា
«យល់សេះ ថាជាលា» ជាសម្ដីបញ្ជាក់នូវទិដ្ឋិរបស់មនុស្សបច្ចុប្បន្នដែលមានភាពច្របូកច្របល់ វិលវល់ក្នុងចិត្តលែងស្គាល់ខុសត្រូវ ល្អអាក្រក់ សខ្មៅ អស់រលីងហើយ លែងស្គាល់ម៉ែឪ លែងស្គាល់គ្រូបាអាចារ្យ ឆ្អិនក្បាលស៊ីក្បាល ឆ្អិនកន្ទុយស៊ីកន្ទុយ ។ល។យល់គជា ថាកណ្ដុរ
«យល់គជា ថាកណ្ដុរ» មានន័យដូចពាក្យខាងលើ គឺថាមនុស្សឥឡូវមានការយល់ច្រឡំធំណាស់ មើលឃើញដំរីហើយយល់ថាមិនមែនដំរីទេ គឺជាសត្វកណ្ដុរទៅវិញ ។ យ៉ាងណាមិញ ដូចនៅគ្រាបច្ចុប្បន្ននេះ មនុស្សដែលគ្មានវិជ្ជា ឬមានបន្តិចបន្តួច ច្រើនជាមនុស្សអួតអាង លោតហក់ វាយឫក ធ្វើហាក់ខ្លួនទើបនឹងប្រលងចេញពីសាលាជាន់ខ្ពស់ណាមួយ តែតាមការពិតគឺជាមនុស្ស «បោក» សុទ្ធសាត ។ មនុស្សធុននេះ អាចទាក់ទាញអ្នកឯទៀតឲ្យយល់ច្រឡំថាជា «អ្នកចេះ» រួចត្រូវគេលើកតម្កើងដោយជឿទៅលើភាពក្អេងក្អាងនោះ ។ ចំណែកអ្នកចេះដឹងពិតប្រាកដ ច្រើនជាមនុស្សសុភាពរាបសារ មិនចេះអួតអាង មិនចេះព្រោកប្រាជ្ញបែកពពុះមាត់ គ្មានខ្លឹមសារអ្វីសោះនោះទេ ។ អាកប្បកិរិយានេះនាំមនុស្សភាគច្រើនយល់ច្រឡំថាជាមនុស្ស «គ្មានដឹងអ្វីសោះ» រួចហើយ គេទុកមនុស្សនេះដែលជាមនុស្ស «គជា» ពិតៗថាជាកណ្ដុរទៅវិញ ៕ស្លៀកស្បង់មិនកោរសក់ ឆ្លុះកញ្ចក់ធ្មេចនេត្រា
Meaning
ទ្រទ្រង់ផ្នួស តែមិនប្រតិបត្តិតាមធម៌វិន័យ
ស្លៀកស្បង់មិនកោសក់ ឆ្លុះកញ្ចក់ធ្មេចនេត្រា
English
No one should be judge in his own cause
ស្វាងតឹង ស្រវឹងធូ
English
What is got over the Devil's back is spent under his belly